Al een hele tijd volg ik Dirk de Wachter, psychiater en auteur van onder andere Vertroostingen. Dit boek heeft hij geschreven toen en nadat hij ernstig ziek was. Op welke manieren vindt een mens troost.
Er worden meerdere manieren besproken, maar de essentie, het allerbelangrijkste ingrediënt van troost is Verbinding. Vandaag trof mij een citaat van hem uit een interview van Humo Vandaag. ”Kwetsbaar zijn kun je alleen als je goed gedragen bent. En zelfs nog meer: Kwetsbaarheid is verbinding”. Goed gedragen zijn leest hier als een voorwaarde voor het tonen van je kwetsbaarheid. Wat gebeurt er als je niet goed gedragen bent en je toch kwetsbaar opstelt. Mijn eerste reactie is dat je dan door je hoeven zakt, er is niemand die je opvangt, je bent overgeleverd aan de ander, hoe onveilig voelt dat. Angst. Misschien is dat ook wel aan de hand, dat je je niet kwetsbaar durft op te stellen omdat je je niet gedragen voelt. Het probleem is dan niet om te werken aan het leren kwetsbaar op te stellen, maar in het onderzoeken van het niet-gedragen voelen/zijn. Wat is dat ‘gedragen zijn’. Een goede vraag, ik weet het antwoord niet, ik wil het wel graag onderzoeken. Heb je anderen nodig om gedragen te zijn, of kun je ook jezelf dragen. Kun je jezelf aan je haren uit een moeras trekken, zoals Baron van Münchhausen dat kon? Mij lijkt van niet, dus ook jezelf dragen lijkt mij niet hetzelfde als gedragen zijn door een ander. In dit citaat zegt hij ook dat kwetsbaarheid verbinding is. Verbinding is kwetsbaarheid. Verbinding is gedragen zijn zodat kwetsbaarheid getoond kan worden. Niet gedragen zijn, dan is er geen verbinding. Vragen die ertoe doen, die mij wijzer maken, ik ga aan het werk. “
0 Comments
Iets wijzer…..of….Iets gelukkiger
Wat zou je kiezen? Misschien ben ik bevooroordeeld, maar ik schat in dat het merendeel van de mensen kiest voor “Iets Gelukkiger”. Het enorme aantal boektitels met de term geluk, gelukkiger, meer geluk en nog maar niet te spreken over het aantal zoekopdrachten op Google met woorden van deze strekking, laat zien dat de mens er enorm mee bezig is en er veel meer mee bezig is dan met wijzer worden. En dat is jammer. Socrates leefde 300 jaar vC ons al voor dat kritisch denken, vragen stellen bij je gedachten, je meer wijsheid geeft. En wijsheid is niet dat je alles weet, maar dat je weet dat je niet weet. Het kritisch denken geeft je inzicht in je gedachten, je leert jezelf kennen en als je jezelf kent, dan is er gemoedsrust. Vanuit die rust kun je ook weer beter kritisch denken, het versterkt elkaar dus. Vanuit die gemoedsrust kun je je eigen waarden goed verdedigen, je stelt je grenzen goed. De afwezigheid van onrust en spanning, gemoedsrust, is een belangrijke voorwaarde voor geluk. Samenvattend: als je iets wijzer wordt, word je gelukkiger. Je kunt hier verder over lezen in Stoïcijnse levenskunst Evenveel geluk als wijsheid Miriam van Reijen The traitor. https://youtu.be/bh3I3As-vN4?feature=shared Leonard Cohen ( in I’m your man, 2007): “This song is about the feeling that we have of betraying some mission that we were mandated to fulfill and were unable to fulfill. And then coming to understand that the real mandate was NOT to fulfill it and that the deeper courage was to stand guildless in the predicament in which you find yourself.” Een tekst die mij raakte vandaag en die op zoveel situaties toepasbaar bleek te zijn. Het gevoel dat je een missie verzaakt, een missie die je had moeten volbrengen, maar je slaagde er niet in. Het ‘ had moeten’ is een norm om aan te voldoen. Niet voldoen aan een norm geeft vaak een schuldgevoel. Vanuit schuldgevoel ga je bijvoorbeeld nog harder eraan werken, het moet je toch lukken? De beslissing of het inzicht dat je niet aan die norm wilt voldoen, - of zoals Cohen het zegt: het mandaat was juist om niet aan de missie te voldoen- geeft op slag opluchting. Zonder schuldgevoel, guildless, zijn in deze lastige situatie, dat is Moed, een belangrijke waarde. De titel is : de Verrader, want de buitenwereld ziet, helaas, vooral de missie die werd verzaakt. Ik heb deze tekst besproken, omdat mijn cliënten veelvuldig praten over schuld, over ‘iets moeten’ over ‘anders hadden moeten doen’ , over normen en waarden dus. De norm botst met de realiteit en dat roept pijnlijke emoties op. ( Dit is een uitgangspunt van de stoïcijnse filosofie) In het gesprek onderzoeken we die gedachten, gooien de onware gedachten eruit en als dat goed gebeurt, dat wil zeggen met zuiver kritisch denken, dan ontspringt er een gevoel dat je kunt beschrijven als opluchting, helderheid. Er ontstaat meer rust. Filosofie in tijden van corona Zelden had ik meer tijd om te lezen- boeken, artikelen, internet- en te luisteren, - podcast, TV, NPO1, youtube, online colleges, Universiteit van Nederland, ita.nl ( verhalen uit de Decamerone)- dan nu in deze isolatie-periode. Dit zal voor veel mensen gelden, hoewel er ook doeners zijn die de zolder/tuin/ schuur/ balkon etc opruimen/verbouwen etc. Ik ben als filosofisch georiënteerde bioloog dolblij met het enorme aanbod, ik weet alweer zoveel méér dat verwondering oproept en vragen. Wat voorbeelden :Het Chinese woord voor crisis bestaat uit twee tekens: het ene teken is Risico en het andere teken is Kansen/mogelijkheden. Het risico beperken en de kansen aangrijpen. De Chinese taal zit vol met deze samenstellingen, prachtig. Als FP kan ik dit in een gesprek goed gebruiken, immers als de bezoeker aangeeft dat er van een crisis sprake is, dan kan ik gelijk starten met de vraag Welk risico loop jij nu ? Verder in het gesprek, als voor de bezoeker helder wordt wat de crisis is precies, tot op het meest pure niveau, kan ik met de bezoeker kijken naar de kansen die er nu zijn. Zo biedt de isolatie op dit moment mij de mogelijkheid, de kans, om mijn praktijk uit te breiden met video-gesprekken. Zeker in tijden van corona zijn er veel vragen, gedachten, zorgen en gelukkig kan ik met jou gesprekken voeren en zo samen iets wijzer worden. Je kunt mij bellen of mailen, dan maken we daarna een videoafspraak. 1 april 2020In deze tijd van isolatie lees ik veel over mensen die aangeven dat ze iets of iemand missen. Dat is herkenbaar. Maar wat is 'missen' eigenlijk?
|
AuteurIk ben geboren in Apeldoorn, een poëtische zin. Taal, de betekenis van woorden, de oordelen en vooroordelen die we uitdragen ermee, hebben altijd al een grote aantrekkingskracht op mij gehad. Verwondering over het leven leidde tot mijn studie Biologie en later tot Filosofie. ArchievenCategorieën |